22 BİN TL 9 AY DAHA YETER Mİ?
Temmuz yaklaştıkça ‘asgari ücrete ara zam’ talepleri ve tartışmaları başladı. Peki duyan kim? Geçen yıl aralık ayında toplanan Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2025 yılı boyunca uygulanacak asgari ücreti brüt 26 bin 5,50 TL, net 22 bin 104,67 TL olarak saptamıştı. Komisyonda patron ve hükümet temsilcilerinin oyçokluğu ile alınan karar uyarınca ücret bir yıllık belirlenmişti. Zam taleplerinin ve “6 aylık saptansın” önerisi kabul görmeyen işçi temsilcisi Türk-İş, komisyondan çekilmiş, bundan sonra da yer almayacaklarını kamuoyuna duyurmuştu.
Yüzde 30 artışla net 22 bin 104 TL’ye çıkarılan asgari ücret yaşam pahalılığı karşısında mum gibi eridi. İğneden ipliğe her şeye gelen ve olası zamlar en çok memur, emekli, dul, yetim, esnaf ve çiftçi ile asgari ücretliyi vuruyor. Milyonlar 1 Ocak’tan geçerli olmak üzere aylık ve maaşlara yansıtılan düşük oranlı zamlarla az da olsa soluklanıyordu. Ancak, yağmur gibi yağan zamlardan ötürü aldıkları aylık artışı iki veya üç ayın ardından eriyordu gene.
TÜRK-İŞ NİYE SUSKUN?
17 milyon emekli, dul ve yetim yılın ikinci yarı yıl zammı; 10 milyona yakın asgari ücretli de ara zam için temmuzu bekliyor. Türk-İş’in nisan araştırmasına göre 4 kişilik bir ailenin geçinebilmek için en alt sınırı olan ‘açlık sınırı’ 24 bin 35 TL’ye yükseldi. Açlık sınırı net 22 bin 104 TL olan asgari ücreti 1931 TL farkla solladı.
Soru şu; bu minik zamlarda 9 ay daha nasıl geçinebilir 10 milyona yakın emekçi?
CHP Genel Başkanı Özgür Özel ara zammı gündeme taşıyor ama Türk-İş hep suskun kalıyor. Bakalım gariban için ne yapacak?
Şükrü KARAMAN
///////
TMO BUĞDAYDA ALIM FİYATINI AÇIKLAMALIDIR
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, buğday üretimi, maliyetler ve alım fiyatları konusundaki sorunları çiftçiden dinledi. Yaşanan sıkıntıları ve çözüm önerilerini dile getiren TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyon Üyesi Ömer Fethi Gürer, “Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) buğday alım fiyatını hemen açıklamalıdır.” dedi.
Buğday ithalatının artacağından ve maliyetlerin çiftçinin belini büktüğünden bahseden Gürer, “Hasat başlıyor. TMO bir an önce alım fiyatını açıklamalı. Bu, çiftçi refahını sağlayacak bir fiyat olmalı. 2023-2024 yılında bu ülkede 22 milyon ton buğday yetişti, geçtiğimiz yıl ise 20 milyon 800 bin tona düştü. TÜİK 2025 yılı için de 19 milyon 600 bin ton olarak tahminde bulundu. Ülkemiz buğdayda yeterliliği bakanlık verilerine göre yüzde 97’ye kadar çıkmıştı. İki yıldır gerileme devam ediyor. Bu şu demek: Türkiye daha çok buğday ithal edecek.” dedi.
TMO’nun bu yıl düşük alım fiyatı açıklayacağından endişe ettiğini belirten Gürer, Cumhurbaşkanlığı programında buğday için ayrılan alım miktarın yalnızca 2,5 milyon ton olduğunu söyledi. Gürer, “Buğday alım fiyatı bu yıl düşük açıklanacak gibi. Çünkü 2023 yılında TMO, 12 milyon ton buğday alımı yapmışken, geçen yıl bu miktar 3,5 milyon tona düşmüş. Şimdi Cumhurbaşkanlığı programındaki hedeflere baktım; buğday için ayrılan miktar yalnızca 2,5 milyon ton. Eğer TMO 2,5 milyon ton alırsa, piyasa tüccarın eline bırakılacak. Çiftçi tüccarın eline düşecek ancak tüccar da şunu bilsin: Siz üretmezseniz, tüccar da yarın bu ürünü bulamaz. İthalat lobileri, ithal ürün getirir. Ukrayna'dan, Rusya'dan 10 milyon tona yakın buğday ithal ediyoruz. Dünyada ortalama 750-800 milyon ton buğday yetişiyor. Bugün 210 milyon tonu farklı ülkeler tarafından ithal ediliyor. Türkiye, bu süreçte böyle giderse, ithalatçı anlayışla ülkenin geleceğini sıkıntıya sokarız. Bu nedenle, Toprak Mahsulleri Ofisi mutlak surette alım garantisi vermeli. Randevu sistemini kaldırmalı. Çiftçiyi ayağıma getir değil, tarlaya gidip ürününü almalı. Kesinlikle, 20 lira civarında çiftçi refahını sağlayacak bir alım fiyatı uygulamalı. Bunun dışında verilecek fiyat, çiftçinin döngüsünü sağlar ama çiftçiye para kazandırmaz. Çiftçilerimiz ancak bankalara borçlarını ödemek için koşar.” ifadelerini kullandı.